Werkwijze en techniek

De houtsnedes maak ik volgens de reductietechniek. Hierbij wordt één houtplaat gebruikt voor een prent in meerdere kleuren. Het is een proces van afwisselend drukken en snijden waarbij ik van te voren de oplage bepaal omdat de houtplaat steeds verder wordt weggesneden. Een prent begint met het drukken van de lichtste kleur, vervolgens snij ik de delen die deze lichte kleur moeten houden weg. Om vervolgens met een iets donkerder kleur te drukken, de 2e drukgang. Dit proces wordt herhaald totdat de prent klaar is. Mijn houtsneden hebben gemiddeld 12 tot 15 drukgangen.

Op deze foto zie je de elf drukgangen van de prent “Eiders van Gjògv”. Deze prent is opgebouwd van licht naar donker in elf drukgangen.

Ik hou van het trage proces van de houtsnede en de aandacht die het gutsen van de houtplaat vraagt. Het geeft rust die ook in de door mij gekozen onderwerpen terug te vinden is.

proces houtsnede eiders

de 7 meest gestelde vragen over houtsnede

Hieronder staan de meest gestelde vragen tijdens exposities en open atelier dagen. Misschien staat jouw vraag er ook wel bij.

Techniek

1: Wat is een houtsnede? Ik zie geen hout?
prent en plaat

De naam houtsnede is misschien wat verwarrend, het eindproduct bevat namelijk geen hout. De houtplaat wordt gebruikt als “stempel” om de prent op papier te drukken.

De houtsnede techniek is net als de linoleumsnede een vorm van hoogdruk waarbij je de delen die wit moeten blijven weg snijdt uit de hout- of linoleumplaat.

2: Welk hout gebruik je?

Je kunt verschillende soorten hout gebruiken. Ik gebruikte toen ik met deze techniek begon 3 mm dik Berkentriplex, maar nu gebruik ik bijna altijd Shina Plywood 4 of 6 mm dik.

Deze houtsoorten zijn zacht om te snijden en met name het Shina heeft een hele fijne nerf waardoor je geen rekening hoeft te houden met de nerf tijdens het snijden.

3: Welk gereedschap gebruik je om te snijden?
gutsen

Ik werk met de handpalmgutsen van Pfeil en Flexcut. Ik heb verschillende maten, maar de meest gebruikte gutsen zijn bij mij een smalle V-guts en een wat bredere U-guts. Het uiteinde van de guts heeft de vorm van een V of een U, vandaar deze naam.

Eerder schreef ik al een uitgebreid artikel over mijn gutsen, deze is te vinden op mijn blog

4. Hoe druk je de houtplaat af?

Om een afdruk te maken inkt ik de houtplaat in met een speciale hoogdrukinkt op oliebasis. Dit inrollen doe ik met een roller die de inkt mooi egaal verdeelt over de houtplaat. Vervolgens gaat de ingeïnkte houtplaat in een kartonnen mal, het “drukboek”, daar in leg ik ook het papier en dan gaat de klep dicht en het hele pakket door de drukpers. Ik gebruik daarvoor een etspers. Na het drukken herhaalt het proces van snijden en ininkten zich weer totdat de oplage klaar is.

5. Hoelang doe je over een prent?

Het maken van een meerkleuren houtsnede is een langzaam proces. Gemiddeld werk ik 2 tot 3 maanden aan een prent. Het is een proces van gutsen, drukken, drogen, gutsen, drukken, drogen, enzovoort. Het drogen neemt de meeste tijd in omdat ik werk met inkt op oliebasis die een lange droogtijd heeft. Dat kan variëren van een dag of 2 tot anderhalve week. Voordat ik een nieuwe kleur (dat noem je een drukgang) kan drukken moet eerst de vorige drukgang droog zijn anders beschadig je deze. Met een gemiddelde van 12 tot 15 drukgangen kom je al gauw op een periode van 2 à 3 maanden. Daarom werk ik vaak aan twee prenten tegelijk zodat ik altijd ergens mee verder kan.

6. Waarom zou je al die moeite doen?

Het snijden van de houtplaat is een bezigheid waar ik erg van geniet en die me telkens uitdaagt de grenzen van wat mogelijk is in deze techniek op te zoeken. Daarbij komt het voordeel dat je in oplage werkt, er zijn dus altijd meer exemplaren beschikbaar waardoor de prijs ten opzichte van een uniek werk een stuk lager is.

7. Op de prent staat 3/17, wat betekent dat?

Een prent maak ik in oplage, van iedere prent zijn dus meerdere exemplaren beschikbaar, bijvoorbeeld 17 exemplaren in totaal. Dit kun je, bij mijn prenten, zien in de rechter onderhoek. Prent 3/17 betekent dat dit prent nummer 3 is uit een oplage van 17 exemplaren. 

© Fuse en Cleur. All rights reserved.